پوشانه سازه فضاکار
پوشانه های سازه فضاکار گشتاور خمشی و نیروهای برشی به علاوه نیروهای محوری مقاومت می کند
بنابراین یک سیستم قاب فضایی واقعی است. ایدهء قاب فضایی بر اساس روشی بود
که توسط مهندسان در گذشته برای محاسبات دستی نیروها و گشتاورها در تیرهای اصلی ویرندیل به کار می رفت.
اعضای فوقانی و تحتانی این شاه تیرها با فاصله از هم قرار دارند پوشانه های سازه های فضا کار
و فقط با گره ها صلب توسط اعضای عمودی جان به یکدیگر متصل شده اند.
بنابراین به علت اینکه این شاه تیرها اعضای قطری جان را ندارند باید بر اساس عملکرد است
قاب به پایداری و مقاومتشان اعتماد کرد.
تقریبا در بین هر یک از اعضای عمودی شاه تیرهای ویرندیل نقطهء خنثی (گشتاور خمشی صفر) در اعضای فوقانی و تحتانی وجود دارد.
در روش محاسبات دستی اولیه برای تحلیل شاه تیرهای ویرندیل در مرکز هر دهانه شبکهء اتصالات مفصلی کاملا آزاد ( دارای مقاومت خمشی صفر) به منظور ساده کردن راه حل رفتار اعضا فرض شده است.
اگر یک شبکهء دو لایه از برخورد شاه تیر های ویرندیل تشکیل شود
و آرایش در دو جهت عمود برهم واتصالات مفصلی فیزیکی در وسط اعضای فوقانی و تحتانی است
بین هرتقاطع شکل گرفته باشند شبکه می تواند به مدول هایی که در پلان به شکل XوTو Lهستند شکسته شود.
اینها مدول های پایهء سیستم قاب فضایی مکعبی کیوبیک است
و کاملا برای حمل و نقل مناسب هستند.
مدول های بزرگتر مانند آنهایی که در سازهء بام آشیانهء هوایی FFVفرودگاه استنستد انگلستان است
با طول اعضای فوقانی از 5/3 متر تا 2 متر در دو جهت عمودی و افقی و ارتفاع 4 متر و وزنی.
اجزای مخصوصی برای ساخت مدول های قاب مکعبی کیوبیک مورد نیاز نیست و کاملا برای حمل و نقل مناسب هستند.
و باید نیرو های محوری اعضای اصلی را در عرض نقاط متقاطع انتقال دهند.
در نتیجه شکست گره ها می تواند کلیت سازه را به مخاطره اندازد.
بنابراین کیفیت جوش در گره ها باید توسط وسایل غیر مخرب به خوبی آزمایش شود.
این سیستم از تسهیلات نصب تاسیسات در محدودهء ارتفاع سازه که توسط اعضای مهاری قطری و یا تیرهای جان مسدود نشده است استفاده می کند( گلابچی 1386).
پوشانه های سازه های فضا کار
سازه های فضا کار را می توان با یک یا ترکیبی از انواع پوشانه ها پوشش داد.
این پوشش ها با توجه به نیاز عملکردی پروژه همانند کیفیت هوابندی و آب بندی و عایقبندی حرارتی و صوتی و درزگیری و سایه سازی و زیبایی شناسی و دوام و دیدگاه های اقتصادی پروژه و مقاومت در مقابل کنش های وارده انتخاب نمود ( آیین نامه سازه های فضا کار
انتظارات از پوشانه با توجه به محل کاربرد آن متفاوت است.
هنگامی که پوشانه در بام ها به کار می رود
علاوه بر قابلیت باربری و جنبه های زیبا شناختی و زهکشی و جمعآوری آبهای سطحی بام و آب بندی عمده ترین و مهم ترین نقش آن به شمار می آید
و زمانی که در کف ها استفاده می شوند اغلب توانمندی آن در تحمل بارهای وارده از درجه اهمیت زیادی برخوردار است.
در حالی که برای پوشش بدنه ها علاوه بر موارد فوق و عایق بندی حرارتی زیبایی پوشانه نیز اهمیت ویژه ای خواهد داشت.
انواع پوشانه های سازه های فضا کار
براساس سیستم شبکهء فضایی مورد استفاده اعضای پوشش نهایی و شیشه ها ممکن است به طور مستقیم توسط اعضای فوقانی ( و در برخی مواقع توسط اعضای تحتانی) نگه داشته شوند.
این امر ممکن است اندازه و ضخامت اعضا و هم چنین هزینه را افزایش دهد ه
رچند موجب صرفه جویی به علت عدم نیاز به پرلین های جداگانه و تکیه گاه آنها خواهد شد.
در حالتی که از براکت ها یا پایه های مناسبی در گره های اتصالی برای ثابت کردن پرلین ها استفاده شود
از انتقال وزن سقف و بارهای وارده به صورت بار نقطه ای به گره های شبکهء فضایی اطمینان حاصل می شود.
در این حالت وزن اعضا در مقایسه با بار های وارده توسط پوشش در حالت ساخت کوچک تراست
کتاب : مبانی طراحی سازه های فضا کار
تالیف:
پروفسور محمود گلابچی
دکتر محمد رضا گلابچی