پیوند ها و گره ها
شاید بتوان گفت که مهمترین قسمت در سازه های متدوال اتصالات و جزییات مربوط به انها می باشد.
زیرا تنها این قسمت است که انتقال نیرو در ان به اشکال مختلف صورت می گیرد
سازه های فضاکار نیز از این قاعده مستثنی نبوده است پیوند ها و گره ها
و اتصالات در انها نیز اهمیت فراوان دارد.
نقش اتصالات در این سازه ها نگهداری اعضا و انتقال نیرو بین انها به طور مطممئن است
در سازه های فضاکار نزدیک به 50 درصد از کل هزینه ها صرف اتصالات می گردد.
در حالی که در سازه های معمولی هزینه اتصالات نزیدک به 20 درصد کل هزینه می باشد
از این رو مترین اجرای سازه فضاکار اتصالات انها است
اتصالات سازه های فضاکار باید دارای خصویات زیر باشد:
سخت و مقاوم باشند
از نظر فرم و امکان برقراری اتصال ساده باشند
برون محوری را به حداقل برسانند
روداری اجرایی لازم در طراحی انها پیش بینی شده باشد
به سهولت اصلاح تعمیر و نگهداری شوند
قابلیت پذیرش تعداد عضو لازم را داشته باشند
بهتر است ر عضو به طور مستقل به پین ها متصل گردد
زاویه فضایی بین اعضا قابل توجه باشد
سیستم های شبکه های فضاکار
بدون اغراق امروزه صدها سیستم شبکه فضایی مختلف از زمانی که اولین نمونه انها در سال 1947 به صورت تجاری مطرح شد.
توسعه یافته است .
همچینین جنبه های رفتاری ساز های انواع گوناگون سیستم های جدیدی به بازار می اید
تقریبا تمامی این خرپاها در فضایی دارای اعضای مهاریس جان به صورت قطری در بین لایه های شبکه خد هستند
سیستم های شبکه فضایی تجاری به طور کلی می توانند به سه دسته تقسیم شوند.
گروه اول
و اغلب به سیستم های قطعه کوچک یا پیوند های معروفند
و سپس در محل کارگاه با اتصال به پیوندها شبه سازه ها فضایی برپا می شود
در این سیستم ها پیندها واسطه ارتباط بین اضلاع می باشند
و در سیستم های رایج به طور معمول هر عضو به وسیله پیچ یا جوش به پیونده متصل می شود
شکل پیوند و نحوه اتصال ضلع و پیونده به یکدیگر عامل ایجاد تنوع در این سیستم ها می باشد
در سیستم های پیونه های با توجه به نوع پیونده به بخش های گوی سان نیامی صفحه ای شکافی لاکی پوسته ای و ترکیبی تقسیم بندی می شود
گروه دوم
و توسعه انها برای استفاده در دهانه های بزرگ اغلب اقتصادی نخواهد بود
در چنین مواردی اگر رفتار سازه در بخش هایی از ان در امتدادهای متفاوت یکسان نباشد
یا بعبارت دیگر نیروهای درونی در یک امتداد به نصبت قابل ملاحظه باشد
و دیگر اعضا را در گره ها به اعضای ممتد متصل کرد.پیوند ها و گره ها
اغلب با طراحی یک اتصال خاص در چنین موقعیت هایی می توان دامنه استفاده ا سیستم های متعارف را گسترش داد.
همچنین با استفاده از یک شبکه سازه فضاکار اصلی که با اتصالات خاص ایجاد خواهد شد.
می توان سطح مورد پوشش را به سطح کوچکتر تقسیم کرد
و این سطوح را با سیستم های پیوند ای با واحدی پوشش داد.
به عبارت دیگر در این روش شبکه سازه فضاکار اصلی از اتصال زیر مجموعه های فضاکار شبکه ای متشکل از سیستم های متعارف تشکیل می شود
می توان از نظم معمول شبکه های سازه فضاکار استفاده کرد
و شبکه مورد نظر را به بخش های کوچکتر تقسیم کرد
و به موقعیت مربوط حمل کرد تا شبکه اصلی ایجاد گردد.
از این سیستم ها در ایین نامه سازه های فضاکار ایران با نام سیستم های ویژه یاد می شود.
گروه سوم
سیستم های واحدی در این سیستم ها هر واحد سازه فضاکار خود مجموعه ای از ضلع های مرتبط با یکدیگر است. در واقع واحدهای تکرار شونده که شبکه را تشکیل می دهند. جداگانه در کارخانه تولید شده و با اتصال انها به یکدیگر در محل کارگاه شبکه سازه فضایی احداث می شود. ویژگی های هندسی این واحد ها نوع اجزای تشکیل دهنده انان و نحوه اتصال واحدها به یکدیگر موجب تنوع قابل ملاحظه این سیستم ها گردیذه است. یک مدول تکراشونده ممکن است تک واحدی یا چند واحدی باشد. در سیستم های واحدی معمولا این اتصالت از نوع پیچی می باشد . اعضای هر واحد ممکن است با استفاده از پیونده های مختلف و یا مستقیما به یکدیگر متصل شوند.
در برخی از سیستم ها تنها از یک نوع واحد تکراشونده و برخی دیگز از چند واحد متفاوت برای ایجاد مجموعه یا زیرمجموعه های شبکه ای سازه فضاکار استفاده می شود. سیستم های متشکل از تعداد محدودی از واحدهای حتی المقدور یکسان تکرارشونده یا حداقل با فرم ها و ابعاد کلی یکسان و به اصطلاح مدوله در خور پیش ساختن و تولید انبوه صنعتی می باشند . متداول ترین انوا این سیستم ها با توجه به کاربرد گسترده انها در سازه های فضاکار شامل سیستم های موسوم به دایاموند کیوبیک یونی بات و اسپیس دک تقسیم بندی می گردند سیستم اتصال واحدی تولید شده شرکت های ایرانی مشابه سیستم اتصال واحدی نوع یونی بات فرانسه می باشد.
کتاب : مبانی طراحی سازه های فضا کار
تالیف:
پروفسور محمود گلابچی
دکتر محمد رضا گلابچی