در این مطلب با ما باشید تا مزایای معماری در سازه های فضایی را برای اطلاع بیشتر شما عزیزان شرح دهیم.
سازه فضاکار چیست
سازه فضاکار یک سیستم خرپای سه بعدی است که دهانههای آن در دو جهت گسترش یافتهو اعضای آن تحت تاثیر کشش و فشار قرار دارند.این سازهها از مدولهای یکسان و تکرار شونده با لایههای موازی در بالا و پایین (مشابه میلههای فوقانی و تحتانی خرپا) تشکل میگیرد.سازه فضاکار، به مجموعه سازههای مشابهی گفته میشود که شامل شبکهها، طاقها، برجها، شبکههای کابلی، سیستمهای پوستهای و غشایی، سازههای تا شونده و ترکیبات کش بستی میشود. این تعریف، یک تعریف ریخت شناسانه از سازههای فضا کار است.یک قاب فضایی یا سازهٔ فضایی، عبارت است از سازهای که از اجزای خرپام سبک و محکم تشکیل شده از پایههایی که در یک الگوی هندسی در کنار هم قرار گرفتهاند.
قابهای فضایی برای پوشش دادن دهانههایی که تکیهگاه کمی دارند به کار میروند.چون در قابهای فضایی، همچون خرپاها از مثلث استفاده میشود، لنگرهای خمشی، به صورت بارهای کششی و فشاری به اعضای محوری خرپا منتقل میشود که این خود باعث مستحکم شدن قابهای فضایی میگرد دگاهی از سازههای فضاکار در ساخت موتور سیکلت و وسایل حمل و نقل نیز استفاده میشود.اصطلاح سازه فضایی گاهی اوقات به جای سازه فضاکار بکار می رودکه این دو اصطلاح از لحاظ کلمهای مترادفند؛ ولی از لحاظ معنا و مفهوم با هم تفاوت دارند. سازه فضایی به سازهای اطلاق میشود که در فضای خارج از جو ساخته یا مورد استفاده قرار گیرد که ممکن است خود یک فضاکار باشد.
معماری در سازه های فضایی:
1 – سادگی و زیبایی منحصربهفرد سازههایفضاکار در معماری شکلمنتظم سازههایفضایی یا سازههایفضاکار به لحاظ معماریجذاب،زیبا و باارزش بودهاست.
از این رو بسیاری از معماران در سالنها ، مراکز اجتماعات و …سازه فضایی را به صورت نمایان به نمایش گذاشته و حتی در بسیاریازموارد جهت نماسازیها ، از سازههایفضاکار استفاده مینمایند.
مزایای سازه فضایی – انعطاف پذیری بالا :
2 – انعطاف پذیری زیاد به لحاظ معماری با استفاده از شکل های هندسی به ظاهر یکسان و تکرار شونده سازه های فضایی ، می توان انواع فرمهای هندسی مطابق با طرح های گوناگون معماری را خلق نموده و تاشه (TASHEH ) دلخواه آرشیتکت را طراحی و تولید نمود اشکال متداول معماری در سازه های فضاکار بصورت تخت ، قوسی ، چلیک ، گنبدی ، چتری ، هرمی ، سینوسی و …می باشد .
3- عدمنیاز بهاستفاده از سقفکاذب در سازههایفضاکار نمایزیبای شبکههای دولایه سازهفضاکار کهدرغالب اشکالهندسی تکرارشونده ظاهرمیشود ، نمایخوشایندی را عرضه میدارد.
به همین دلیل بسیاری از آرشیتکت ها در سالن های اجتماعات ، مساجد ، فرودگاهها و … از سقف کاذب استفاده نکرده و نمای بدیع سازه فضایی را به نمایش می گذارند .
مزایای سازه فضایی – امکان اتصال آویزهای متعدد :
4– امکان اتصال آویز های متعدد از سقف سازه فضاکار با توجه به قدرت باربری زیاد در سازه های فضایی و تعدد گره های موجود در فواصل منظم ، امکان مانور طراحی برای اتصال آویز های متعدد در هر یک از نقاط دلخواه سازه فضا کار و خلق آثار منحصر به فرد معماری (داخلی) را فراهم می آورد .
5 – گسترش سازه های فضایی با حداقل تغییر در سازه قبلی با توجه به ویژگی ” عدم ضرورت نظم تکیه گاهها در سازه های فضا کار ” ، قابلیت گسترش یا کاهش سطح سازه فضاکار اجرا شده ، از هر طرف و به هر شکل ، با حفظ سازه قبلی و با رعایت نکات طراحی ، به سادگی و با حداقل هزینه امکانپذیر می باشد و این توانایی منحصر به فرد سازه فضایی ، امکان فوق العاده ای در طراحی و چیدمان طرح های توسعه برای آرشیتکت ها و کارفرمایان فراهم می نماید و این ویژگی در هیچ یک از انواع دیگر سازه ها وجود ندارد .
مزایای سازه فضایی – مناسب برای نور پردازی:
6- سازه ای مناسب برای نورپردازی وجود نقاط از پیش تعریف شده بر روی سازه های فضاکار ( گره های سازه ) و امکان اتصال نورافکن ها و دیگر منابع نورانی در تمامی سطح ایجاد شده ، محیط را جهت نور پردازی و دکوراتیو ، بسیار زیبا و مناسب می سازد .
7- دارای صرفه جویی فضایی فضای موجود بین لایه های سازه فضایی ، محل مناسبی را جهت عبور تاسیسات الکتریکی ، مکانیکی ، حرارتی ، برودتی و دیگر تاسیسات ساختمانی فراهم می سازد . علاوه بر آن ، تعدد گره های سازه فضاکار ، تکیه گاههای لازم برای عبور این شبکه های ارتباطی و تاسیساتی را بدون هیچگونه هزینه اضافی تامین نموده و این تاسیسات را از حداقل دید برخوردار می سازد .
مزایای سازه فضایی – ضزیب ایمنی بالا
ضریبایمنیبالا در سازههایفضاکار برای هر آرشیتکت ، یکی از پارامترهایمهم طراحی مجموعهای ایمن ، زیبا و پایدار میباشد.
سازهفضایی به لحاظ داشتن ویژگیهای منحصربهفرد ، از حیثایمنی نیز با کمتر سازهای قابلمقایسه است.
اتصال سیستم مرو
مرو (MERO) از مجموعه گره های کروی توپر (KK)
سیستممرو که زیرمجموعه سیستم پیونده گویسان(Nodular systems)میباشد،اولینبار توسط شرکت مرو آلمان درسال1942طراحی و بهصورت تجاری عرضهشدهاست.
این سیستم شامل کره فولادی از جنس CK45 است که نقش اصلی آن در سازه های فضاکار ، به هم پیوستن اعضا و انتقال بین اعضا متصل شونده به آن پیونده (گوی) می باشد .
قابلیت برپایی در محل پروژه :
در این سیستم (و اکثر سیستم های گوی سان ) ، اعضای به شکل لوله ای بوده و محورهای مرکزی آنها از مرکز پیونده عبور می نماید ، که این اعضا و پیونده ها به طور مجزا در کارخانه تولید شده و سپس در محل پروژه با اتصال اعضا به پیونده ها ، شبکه سازه فضایی بر پا می شود . مزایای سازه فضایی
سیستماتصالپیوندهای تولیدشده در کارخانه شرکت فضاسازه نقشجهان ، از نوعسیستم اتصال پیوندههای گویسان نوع MERO آلمانی میباشد.
اجزای سیستم پیونده ای : مزایای سازه فضایی
گوی : یک کره فولادی توپر می باشد که به روش کوبن کاری و از فولاد CK45 به صورت کره کامل یا چند وجهی تولید شده و جهت ارتباط بین اعضای سه بعدی استفاده می شود . در سازه فضایی ، گوی ها باعث می شوند که خود و اعضای مربوطه شان در یک موقعیت ثابت قرار بگیرند و باعث ایجاد تعاون بین نیروهای اعضای سازه می شوند .
گویها دارای سوراخهایی میباشند که عضوهایسازه بر روی این سوراخها(کهدارای سطح ماشینکاریشده میباشند)قرارگرفته و پیچ میشوند.
در گویهایویژه سرستون،قسمتیاز آن بهصورت استوانهای(یا مخروطی) و قسمتی به صورتکروی(نیمکره)میباشند.
بشقابک :
مخروطی کهبهروش کوبنکاری و از جنسST37یاST52 تولیدشدهو درمحلاتصال المانبهگوی از اینقطعه مخروطیشکل فولادی استفادهمیگردد.
این قطعه مخروطی که به لوله جوش می شود دارای دو نوع رفتار (کششی و فشاری) می باشد . مزایای سازه فضایی
پیچ :
پیچ ها همگی خشکه ، از کلاس 8.8 یا 10.9 می باشد و در سایزهای متفاوتی استفاده می شوند .
پیچها یکاتصال جداشدنیبوده و جهتانتقالنیرو از آنها کمکگرفتهمیشود.
اسلیو : مزایای سازه فضایی
قطعهای مشابه با شکل مهره است کهجهت محکمنمودن پیچها در داخل گوی استفاده میشود.
علاوهبر آن ، اسلیوها در المانهای فشاری ، رفتار سازهای داشته و بههمینلحاظ باید جنس آنها از گروه CK باشد