نحوه اجرای سازه فضاکار
امروزه با پیشرفت علوم و تكنولوژی نیازها و خواسته های جدیدی در زمینه مهندسی سازه رخ نموده است . عامل زمان در ساخت سازه ها اهمیت دو چندان یافته و این امر گرایش به سازه های پیش ساخته را افزایش داده است. همچنین با افزایش جمعیت جوامع بشری، علاقه به داشتن فضاهای بزرگ بدون حضور ستون های میانی خواهان بسیار پیدا كرده است.ما دراین مقاله نحوه اجرای سازه فضاکار را با شما در میان بذارید.
از اوایل قرن متخصصین مجذوب قابلیتهای منحصربفرد سازههایفضاكار گشته و پاسخ نیازهایجدید را در این سازهها جستهاند .
سازهفضاكار، سیستمهای اسكلتفلزی بوده كه از المانها تشكیل میشوند ونهایتا یك سیستم سبك و با صلبیت زیاد را ایجاد میكنند.
ساخت سازه فضاکار دارای اشكال بسیار متنوعی میباشند كه مهمترین آنها عبارتند از :شبكه های مسطح دو یا چندلایه، چلیکها، گنبدها و قوسها
به سازه ای که اصولاً رفتار سه بعدی داشته باشد به طوری که به هیچ ترتیبی نتوان رفتار کلی آن را با استفاده از یک یا چند مجموعه مستقل دو بعدی تقریب زد ، سازه فضاکار نامیده می شود. با این تعریف طیف وسیعی از سازه ها یعنی حتی برخی از قوس ها و گنبد های آجری گذشته نیز جزء سازه های فضاکار محسوب می شوند. اما در اینجا منظور سازه های سه بعدی خاص هستند که معمولاً دارای اعضاء مستقیم با اتصالات صلب یا مفصلی می باشند.
سازه فضاکار سیستم های اسکلت فلزی بوده که از بافت تعداد زیادی المان یا مدول با شکلهای استاندارد به یکدیگر تشکیل می شوند و نهایتاً یک سیستم سبک و با صلبیت زیاد را ایجاد می کنند.
تعریف سازه های فضاكار
بر اساس گزارش انجمن بین المللی پوسته ها و سازه های فضایی كه در رابطه با وضعیت موجود ساخت سازه فضاکار انتشار یافت، می توان این تعریف را برای این سازه ها پذیرفت: یك سازه فضایی را می توان یك سیستم سازه ای در نظر گرفت كه از اعضای خطی تشكیل شده و طرز قرارگیری آنها به گونه ای است كه بارها به صورت سه بعدی منتقل می شوند، در برخی موارد، عناصر سازنده ممكن است دو بعدی نیز باشند.
یك سازه فضایی اغلب شكل سطحی صاف یا منحنی گونه را به خود میگیرد.
انواع سازه های فضاكار
بطور كلی سازه های فضایی را می توان به سه بخش زیر تقسیم كرد:
1.سازه های فضایی مشبك كه شامل اعضایی مجزا و معمولا میله ای هستند.
2 .سازه های فضایی پیوسته كه شامل مؤلفه هایی چون دال ها، غشاءها یا پوسته ها هستند.
3 .سازه های فضایی دوگانه كه شامل اجزایی به هر دو صورت فوق می باشند.
از طرفی ساخت سازه فضاکار قابل استفاده برای پوشش دهانه ها را از دیدگاه شكل كلی سازه می توان به انواع زیر تقسیم نمود:
1 .سازه های تخت
2 .سازه های با انحنای یك جهتی
3 .سازه های با انحنای دو جهتی
4 .سازه های قابل انبساط
5 ساخت .سازه های فضاکار چادری
6 .سازه های مشبك چند جانبه
مزایای كاربرد گنبدهای فضاكار
گنبدهای فضایی مشبك در مقایسه با سازه های متداول مورد استفاده در پوشش دهانه ها، دارای مزایای بسیاری بوده، كه در این بخش به برخی از این موارد اشاره شده است:
- زیبایی و قابلیت پوشش دهانه های بزرگ با حجم زیاد، با استفاده از حداقل مساحت بدون نیاز به تكیه گاه میانی.
- وزن كم این سازه ها (در برخی موارد كمتر از 53 كیلوگرم بر متر مربع) و بازده بسیار مناسب.
- استفاده بهینه از مصالح بدلیل عملكرد محوری (كشش و فشار اعضا).
- نحوه اجرای سازه فضاکار قابلیت انتقال بار سه بعدی و در نتیجه پخش نیروهای وارده بین اعضای متعدد را دارد، لذا امكان بارگذاری های سنگین به صورت متمركز گرهی.
- سختی زیاد و در نتیجه كنترل تغییر مكان ها در بازه های كوچك. سازه های فضاكار
- قابلیت مونتاژ این سازه ها بر روی زمین و در نتیجه كاهش خطرات كار در ارتفاع.
- سبكی اعضای تشكیل دهنده سازه و سهولت حمل و نقل آنها و همچنین صرفه جویی در ستون ها و تكیه گاه های نگهدارنده.
چلیک ها
شبکه ای که در یک جهت دارای انحنا باشد چلیک می گویند. این سازه بیشتر برای پوشش سطوح مستطیلی دالان مانند استفاده شده و بعضاً فاقد ستون می باشد و روی لبه های چلیک که به تکیه گاه متصل است قرار می گیرند.
چلیک ها دارای محور می باشند .
اتصالات چلیک یک لایه ، اتصالات صلب می باشد .
چلیک ها اغلب ترکیبی و تیر کمری نقش ترکیب کردن چلیک ها به یکدیگر را بازی می کنند.
نکته :
انتهای چلیک باید قوی باشدو این تقویت را می شود بوسیله تیر ، تیر و ستون و شکل خورشید مانند انجام داد .
انواع چلیک :
چلیک اریبی – چلیک لملا با مقاطع بیضی گون ، سهمی گون و هذلولی گون