سازه های فضاکار چوبی
.چوب به عنوان یک ماه اولیه در قرون وسطی جهت پوشش سقف به کار می رفت.
چندین مورد از سازه های فضاکار چوبی که دهانه های بزرگی را نیز پوشش می دادند
به ثبت رسیده است .
چوب در خرپاهای فضایی به صورت از قبیل ذیل می باشدسازه های فضاکار چوبی
تیرهای گرد یا چوب های بریده شده توپر است
و در شکل فراوری شده سازه های فضاکار چوبی
ان به صورت چوب های چندلایه می باشد
چسبیده به یکدیگر به کار کی رود سازه های فضاکار چوبی
چوب های چندلایه چسبیده به یکدیگر یک روش اقتصادی فراروی ساخت این سازه ها قرار داد
و منجر به کاربرد این مواد در گنبدهای مهارشده برای پوشش دهانه های بزرگ گردید.
گنبدهای چوبی در پوشش ساالن های مدارس و سالن های ورزشی بسیار متداول است.
گنبدهای چوبی به جهت رفتار خاص خود و سبکی انها در امریکا و ژاپن کاربرد بیشتری دارد.
همچنین در این کشورها ماده اولیه چوب دارای منابع غنی می باشد
مانند بیشتر سازه های چوبی یکی از نکات مورد توجه در طراحی اولیه مسیر انتقال نیرو در اعضای بین گره هاست .
به دلیل نیروهای محوری بزرگی که در اعضای شبکه های فضایی به وجود می اید اعضای منفرد اغلب در انتهای خود قطعات فلزی دارند
بنابراین نیرو می تواند در طول بزرگ تری از اعضا انتقال پیدا کند
این قطعات فلزی یا به گره های فلزی متصل می شود یا به طور مستقیم به یکدیگر متصل می شوند.
سازه های فضاکار بتنی
شبکه های فضایی بتنی اگر چه سنگین ترند ولی در کشورهای که فولاد نسبتا کمیاب و گران و نیروی کار ارزان است
می تواند یک راه حل اقتصادی باشد این حالت گاهی در مورد ملل در حال توسعه هم صادق است.
برای مثال در سال 1982 خرپای فضایی بزرگی است
جایی که پنج نمایشگاه هرمی از بتن مسلح استسازه های فضاکار بتنی
سایر مصالح
کاربرد این قبیل مصالح هنوز در دوران اولیه و ابتدایی خود به سر می برد.
هر چند نسبت مقاومت به وزن پلیمر های مسلح خیلی مطلوب تر از بسیاری سنتی است،
اما آنها ویژگی هایی از قبیل ضریب انبساط حرارتی بالاترف مدول الاستیسیته بیستر، خرابی در مقابل نور فرابنفش و خزش از خود نشان می دهند
و ویژگی خزش در پلیمر های مسلح به واسطه داشتن طبیعت ویسکو- الاستیک پلیمرهای مورد استفادهدر پیرامون فیبرهای این مصالح استسایر مصالح
که می توانند از سودمندی آنها برای بیشتر سازه ها بکاهند.
مقاومت در برابر آتش سوزی سازه های فضا کار
که در مواقع آتش سوزی ممکن است
مگر اینکه محافظت مناسب می باشد
در اغلب ساختمان های فولادی است
در سازه ساختمان های رایج، ممکن است تمام یا بیشتر اعضا به صورت بحرانی برای اجرای مناسب تمام (یا بخشی) از سازه مورد توجه قرار گیرند.
بنابراین، بیشتر اعضا باید به طور مناسبی حفاظت شوند.
شبکه فضایی، سازه ای با اعضای اضافی است که در در آن شکست یک (یا تعدادی) از اعضا الزاما موجب فروریختن سازه نمی شود.
در شرایط مطمئن، فروریختن یک یا تعدادی از اعضا، ممکن است
شبکه های فضایی اغلب در ساخت بام مکان هایی که به مقاومت در برابر حریق نیازی ندارند، به کار می رود.
اگر چه زمانی که از این نوع سیستم ها برای نگهداری کف ها استفاده می شود.
در صورتی که سازه به صورت نمایان باشد، به محافظت در برابر آتش سوزی نیاز دارند.
چنین محافظتی به علت تعداد زیاد اعضا و سطوح بزرگ اعضای شبکه های فضایی اقتصادی نیست .
ولی پوشش های مقاوم در برابر حریق می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
در بیشتر کشور ها از مدلهای استاندارد آتش به منظور سنجش تاثیر آتش بر ساختمان ها استفاده می شود.
در این مدلها عوامل زیادی وجود دارند که شدت آتش سوزی در یک قسمت ساختمان و تاثیر آتش بر سازه آن را تعیین می کنند. مهمترین این عوامل به شریح زیرند:
-
بار آتش و توزیع آن در یک قسمت ( یا چه مقدار مصالح وجود دارد که آتش می گیردف چقدر خوب می سوزد و در کجا قرار دارد)
-
مشخصات حرارتی قسمت های مرزی ( فرار از آتش چقدر آسان است)
-
هندسه قسمتها
-
مساحت ،موقعیت و شکل بازشوها در مرزها:
-
سرعا تهویه( تهویه گازهای داغ ممکن است سبب شعله ورتر شدن آتش هم شود)
-
انتقال حرارت در قسمت های مختلف
-
به طور طبیعی مدل های استاندارد آتش به تعداد و تنوع عواملی که باید مورد توجه قرار گیرند، کاملا دقیق نیستند. اگر چه در حال حاضر تمایلی برای حرکت به سمت جزئیات بیشتر مدل سازی کامپیوتری از آتشسوزی واقعی ( مدل های آتش طبیعی ) وجود دارد
-
کتاب : مبانی طراحی سازه های فضا کار
تالیف:
پروفسور محمود گلابچی
دکتر محمد رضا گلابچی